از چه سنی میتوان اتیسم را تشخیص داد؟
اختلال طیف اوتیسم (ASD) نوعی اختلال رشدی عصبی است که با چالش در تعاملات اجتماعی ، ارتباطات کلامی و غیرکلامی و الگو های رفتاری تکراری مشخص میشود. از چه سنی میتوان اتیسم را تشخیص داد؟
تشخیص زود هنگام این اختلال نقش مهمی در بهبود عملکرد فرد مبتلا دارد. در این مقاله به بررسی سنین مختلف تشخیص اوتیسم و دلایل تأخیر در آن میپردازیم. پس تا انتها ما را همراهی کنید.
تشخیص اوتیسم ( اختلال طیف اتیسم – ASD ) از نظر علمی و تخصصی به عوامل متعددی بستگی دارد ؛ از جمله شدت علائم ، آگاهی والدین و دسترسی به خدمات تشخیصی.
در ابتدا به بررسی تخصصی سن تشخیص اوتیسم میپردازیم:
۱-سن شروع علائم:
-اغلب کودکان مبتلا به اوتیسم در 12 تا 18 ماهگی علائمی مانند عدم تماس چشمی ، تاخیر در گفتار یا پاسخ ندادن به نام خود را نشان میدهند.
-برخی حتی در 6 ماهگی نیز تفاوت هایی در واکنش های اجتماعی یا عاطفی نشان میدهند.
۲-حداقل سن تشخیص علمی:
-بر اساس مطالعات معتبر ( مانند CDC و انجمن روانپزشکی آمریکا ) ، تشخیص قابل اعتماد توسط متخصص در 18 تا 24 ماهگی امکانپذیر است.
-میزان دقت تشخیص در این سن بالا بوده ، به ویژه اگر توسط روان شناس یا متخصص رشد کودک با استفاده از ابزار های معتبر انجام شود ( مانند M-CHAT، ADOS-2 ).
۳-میانگین سن تشخیص در عمل:
-در کشورهای توسعهیافته ، میانگین سن تشخیص رسمی بین 3 تا 4 سالگی است.
-در بسیاری از کشورها ، به دلیل کمبود آگاهی یا منابع ، تشخیص ممکن است تا 5 یا حتی 7 سالگی به تأخیر بیفتد.
۴-تشخیص دیرهنگام:
-در مواردی که اوتیسم خفیفتر ( مانند آسپرگر سابق ) است یا کودک تواناییهای زبانی خوبی دارد. تشخیص ممکن است تا سنین مدرسه یا حتی نوجوانی به تعویق بیفتد.
۵-اهمیت غربالگری:
-غربالگری های منظم در ویزیت های سلامت کودک ( مانند برنامههای پایش رشد ) معمولاً در 18 ماهگی و 24 ماهگی انجام میشوند.
در ادامه به دلایل اصلی تأخیر در تشخیص اتیسم میپردازیم.
۱-علائم خفیف یا غیر تیپیک
-برخی کودکان مبتلا به اتیسم علائم واضح یا شدید ندارند.
-در موارد خفیف ( مثلاً اوتیسم سطح ۱ ) ، کودک ممکن است مهارت های زبانی و شناختی مناسبی داشته باشد. اما در ارتباطات اجتماعی مشکل داشته باشد که دیرتر تشخیص داده میشود.
۲-عدم آگاهی والدین یا مراقبان
-بسیاری از والدین ممکن است تفاوت های رشدی کودک را به “ویژگیهای فردی” نسبت دهند یا انتظار داشته باشند کودک خودبهخود رشد کند.
-اطلاعات ناکافی درباره نشانه های اولیه اتیسم نقش مهمی در تأخیر دارد.
۳-تشخیص اشتباه با اختلالات دیگر
-اوتیسم گاهی با اختلالات دیگری مانند اختلال زبان ، بیشفعالی ( ADHD ) ، یا اضطراب اشتباه گرفته میشود.
-در برخی موارد ، کودکان ابتدا برای مشکلات زبانی یا رفتاری به متخصص مراجعه میکنند و تشخیص اتیسم دیرتر مطرح میشود.
۴-نبود سیستم غربالگری منظم
-در بسیاری از کشورها و مناطق ، برنامههای غربالگری رشد و رفتار کودک در ویزیتهای پزشکی نادیده گرفته میشود یا کامل اجرا نمیشود.
۵-دسترسی محدود به خدمات تخصصی
-کمبود روانشناسان کودک، روانپزشکان متخصص رشد یا تیمهای تشخیص چندتخصصی در برخی مناطق، فرآیند تشخیص را کند میکند.
-لیستهای انتظار طولانی برای ارزیابی تخصصی، یکی از موانع رایج است.
۶-نگرانی از برچسبزنی یا انگ اجتماعی
-برخی خانوادهها بهدلیل ترس از “برچسب خوردن” کودک ، تمایلی به ارزیابی یا مراجعه به متخصص ندارند، که روند تشخیص را به تأخیر میاندازد.
در آخر باید به این نکته اشاره کنیم که تشخیص زودهنگام اوتیسم ، معمولاً پیش از 3 سالگی ، با استفاده از ابزار های استاندارد امکان پذیر است.
با این حال ، برای کاهش تأخیر در تشخیص ، نیاز به آموزش خانواده ها ، اجرای برنامه های غربالگری سراسری و تقویت نظام مراقبت های اولیه وجود دارد.
افزایش آگاهی عمومی و حمایت از والدین ، نقش کلیدی در شناسایی زودهنگام دارد.
Add a Comment