گفتاردرمانی کودکان

گفتاردرمانی کودکان.گفتاردرمانی (Speech Therapy) شاخه‌ای از علوم توانبخشی است که به ارزیابی، تشخیص و درمان مشکلات گفتاری، زبانی، صوتی و بلع می‌پردازد.

کودکان به دلایل مختلف ممکن است در رشد گفتار و زبان دچار تأخیر یا اختلال شوند. مداخله‌ی زودهنگام می‌تواند به شکل چشمگیری مهارت‌های ارتباطی کودک را تقویت کند و از بروز مشکلات تحصیلی و اجتماعی آینده جلوگیری نماید.

گفتاردرمانی چیست؟

گفتاردرمانی مجموعه‌ای از تمرین‌ها، روش‌ها و تکنیک‌هایی است که توسط متخصص گفتاردرمانی ارائه می‌شود تا کودک بتواند:

-تلفظ صحیح صداها را یاد بگیرد
-دایره‌ی لغات خود را گسترش دهد
-جملات را درست بسازد
-مشکلاتی مانند لکنت را کنترل کند
-توانایی درک و بیان زبان را تقویت کند

گفتاردرمانگران با استفاده از ابزارهایی مانند بازی‌درمانی، کارت‌های تصویری، وسایل آموزشی، روش‌های تقویتی و تکنیک‌های علمی، مهارت‌های ارتباطی کودک را ارتقا می‌دهند.

چه زمانی کودک به گفتاردرمانی نیاز دارد؟

والدین باید به نشانه‌های زیر توجه کنند. وجود یکی یا چند مورد می‌تواند دلیل مراجعه به گفتاردرمانگر باشد:

۱-تأخیر در گفتار

-کودک تا ۱۲ ماهگی هیچ صدا یا کلمه‌ای تولید نمی‌کند.
-در ۱۸ ماهگی کمتر از ۱۰ کلمه می‌گوید.
-در دو سالگی کمتر از ۵۰ کلمه یا جملات دوکلمه‌ای ندارد.

۲-مشکلات تلفظ (Articulation Disorders)

-حرف‌هایی مانند /ر/، /س/، /ش/، /ل/، /ق/ و … را اشتباه می‌گوید.
-گفتارش برای دیگران قابل فهم نیست.

۳-مشکلات زبان (Language Disorders)

-نمی‌تواند جملات را درست بسازد.
-دستور زبان را رعایت نمی‌کند.
-مفهوم سوال‌ها را نمی‌فهمد یا سخت پاسخ می‌دهد.

۴-لکنت زبان

-تکرار صداها، کشیدن بخش‌های کلمه یا گیر کردن در بیان.

۵-مشکلات صوت (Voice Disorders)

-صدای گرفته، خشن یا بیش از حد بلند/آهسته.

۶-مشکلات ناشی از اختلالات ویژه

–اوتیسم
-بیش‌فعالی (ADHD)
-کم‌شنوایی
-مشکلات عصبی-رشد
-فلج مغزی (CP

روش‌های ارزیابی در گفتاردرمانی کودکان چیست؟

گفتاردرمانگر معمولاً با مراحل زیر کودک را بررسی می‌کند:

۱-مصاحبه با والدین (سابقه بارداری، رشد، رفتارها)
۲-ارزیابی مهارت‌های گفتار و زبان با تست‌های استاندارد
۳-بررسی توانایی‌های شناختی و درکی
۴-ارزیابی تلفظ، صدا و روانی گفتار
۵-مشاهده‌ی بازی و تعامل اجتماعی کودک
۶-در صورت نیاز ارجاع برای شنوایی‌سنجی یا مشاوره‌ی عصب‌شناسی

نتیجه‌ی این ارزیابی به طرح‌ ریزی یک پروتکل درمانی اختصاصی کمک می‌کند.

مدت زمان و جلسات گفتاردرمانی به چه صورت میباشد؟

مدت و تعداد جلسات بسته به نوع اختلال متفاوت است، اما معمولاً:

-برای مشکلات تلفظ: ۳ تا ۶ ماه
-برای تاخیر گفتار: ۶ ماه تا یک سال
-برای لکنت: متغیر، بسته به شدت
-برای اوتیسم یا CP: درمان طولانی‌مدت و مداوم
جلسات معمولاً ۳۰ تا ۴۵ دقیقه و ۱ تا ۳ بار در هفته برگزار می‌شوند.

مزایای گفتاردرمانی کودکان عبارتند از:

گفتاردرمانی می‌تواند مزایای زیادی برای کودکان داشته باشد:

۱-بهبود مهارت‌های ارتباطی

کودک بهتر می‌تواند نیازها و احساساتش را بیان کند.

۲-افزایش اعتمادبه‌نفس

اصلاح گفتار باعث بهبود روابط اجتماعی و عزت‌نفس می‌شود.

۳-پیشگیری از مشکلات تحصیلی

زبان پایه‌ی یادگیری خواندن، نوشتن و ریاضی است.

۴-بهبود تعامل اجتماعی

کودک راحت‌تر با همسالان و بزرگسالان ارتباط برقرار می‌کند.

گفتاردرمانی یکی از ضروری‌ترین خدمات توانبخشی برای کودکانی است که در رشد گفتار و زبان با چالش روبه‌رو شده‌اند. بررسی زودهنگام، تشخیص دقیق، مداخله‌ی علمی و همراهی والدین، چهار رکن اساسی درمان موفق هستند.

با دریافت خدمات مناسب، بیشتر کودکان می‌توانند توانایی گفتار و زبان خود را به سطح مطلوبی برسانند و زندگی باکیفیت‌تری داشته باشند.