بیش فعالی و ناتوانی در یادگیری دو چالش مهم در حوزه‌ی رشد و آموزش کودکان هستند که تأثیر عمیقی بر عملکرد تحصیلی ، رفتاری و اجتماعی فرد می‌گذارند.

اگرچه این دو معقوله گاهی با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند ، اما در واقعیت تفاوت‌ های اساسی دارند و در عین حال می‌توانند همزمان در یک فرد وجود داشته باشند.

شناخت دقیق این اختلال‌ها و روش‌های برخورد با آن‌ها می‌تواند مسیر آموزشی و زندگی کودکان را به شکل چشمگیری بهبود بخشد.

اختلال بیش‌فعالی / نقص توجه یک اختلال عصب‌رشدی است که با الگوهای پایدار بی‌توجهی و بیش‌فعالی مشخص می‌شود. این اختلال معمولا در دوران کودکی بروز می‌کند ، اما می‌تواند تا بزرگسالی ادامه یابد.

بیش فعالی به سه نوع اصلی تقسیم می‌شود که عبارتند از:

۱-نوع بی‌توجه (Predominantly Inattentive)
-حواس‌پرتی
-فراموشکاری
-دشواری در پیگیری تکالیف

۲-نوع بیش‌فعال-تکانشی (Hyperactive-Impulsive)
-فعالیت بدنی بی‌وقفه
-تکانشگری
-ناتوانی در نشستن یا انتظار

۳-نوع ترکیبی (Combined)
-ترکیبی از علائم بی‌توجهی و بیش‌فعالی/تکانشگری

ناتوانی یادگیری چیست؟

به مجموعه‌ای از مشکلات عصبی-رشدی گفته می‌شود که باعث اختلال در یک یا چند فرآیند شناختی می‌شود و بر توانایی فرد در خواندن ، نوشتن ، ریاضی ، فهمیدن یا استفاده از زبان تأثیر می‌گذارد.

این اختلال‌ها ارتباطی با هوش فرد ندارند و بسیاری از افراد مبتلا دارای هوش متوسط یا بالاتر از متوسط هستند.

انواع اصلی ناتوانی‌های یادگیری عبارتند از:

( بیش فعالی و ناتوانی در یادگیری )

۱-خوانش‌پریشی (Dyslexia)
-مشکل در تشخیص و رمزگشایی کلمات
-کندی در خواندن
-اشکال در هجی کردن

۲-نوشت‌پریشی (Dysgraphia)
-دست‌خط نامفهوم
-مشکل در نوشتن صحیح کلمات
-دشواری در سازمان‌دهی جملات

۳-اختلال محاسبه (Dyscalculia)
-مشکل در درک مفاهیم عددی
-دشواری در یادگیری جدول ضرب
-اختلال در حل مسائل ریاضی

۴-اختلال پردازش شنیداری و دیداری
-مشکل در پردازش اطلاعات شنیداری
-مشکل در تمایز صداها
-دشواری در هماهنگی بین چشم و دست

ارتباط بین بیش فعالی و ناتوانی در یادگیری چیست؟

۱-همپوشانی دو اختلال
-حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد کودکان مبتلا به ADHD ، نوعی ناتوانی یادگیری نیز دارند.
-هر دو اختلال بر مهارت‌های شناختی مانند توجه ، حافظه‌ی کاری و برنامه‌ریزی تأثیر می‌گذارند.

۲-چرا این دو اختلال همزمان دیده می‌شوند؟
-هر دو منشأ عصبی دارند.
-مشکلات توجه در ADHD می‌تواند مشکلات یادگیری را تشدید کند.
-ساختارهای مغزی مشابهی دخیل هستند.

بیش‌ فعالی و ناتوانی‌ های یادگیری از جمله چالش‌ های مهم رشد کودکان هستند ، اما با شناخت علمی ، تشخیص دقیق و اجرای مداخلات مناسب می‌توان ، مسیر آموزشی و زندگی این کودکان را متحول کرد. حمایت خانواده ، مدرسه و متخصصان در کنار برنامه‌ های درمانی اصولی ، کلید موفقیت این کودکان است.

چرا گفتاردرمانی؟ گفتار درمانی یا توانبخشی گفتار و زبان یک حوزه تخصصی در علوم توانبخشی و پزشکی است که به درمان مشکلات ارتباطی ، گفتاری ، بلع و زبانی می‌پردازد.

این درمان می‌تواند کیفیت زندگی فرد را به‌ طور چشمگیری بهبود بخشد و امکان تعامل مؤثر با جامعه را فراهم کند. اما سؤال اصلی این است: چرا گفتاردرمانی اهمیت دارد و چه نقش حیاتی در زندگی افراد دارد؟

۱-گفتاردرمانی و بهبود مهارت‌ های ارتباطی

ارتباط مؤثر یکی از پایه‌ های زندگی اجتماعی است. مشکلات گفتاری یا زبانی می‌توانند باعث سوء تفاهم ، اضطراب و انزوا شوند. گفتاردرمانی با تمرینات تخصصی ، به افراد کمک می‌کند تا:

-تلفظ صحیح صداها و کلمات را یاد بگیرند.
-مهارت‌ های زبان‌ شناختی مانند دستور زبان و ساختار جملات را تقویت کنند.
-توانایی بیان احساسات و نیاز های خود را افزایش دهند.

با بهبود این مهارت‌ها ، فرد می‌تواند روابط اجتماعی مؤثرتری برقرار کرده و اعتمادبه‌نفس خود را افزایش دهد.

۲-گفتاردرمانی و درمان اختلالات گفتاری

برخی اختلالات گفتاری ، مانند لکنت ، مشکلات صدا و اختلالات تولید صدا ، بدون مداخله حرفه‌ای می‌توانند طولانی و عمیق شوند. گفتاردرمانگر با استفاده از تکنیک‌ های علمی و تمرین‌ های اختصاصی ، به افراد کمک می‌کند تا:

-جریان طبیعی گفتار را بازگردانند.
-مشکلات روانی ناشی از اختلالات گفتاری را کاهش دهند.
-کیفیت صدا و وضوح گفتار خود را بهبود بخشند.

۳-گفتاردرمانی و توسعه مهارت‌ های زبانی در کودکان

کودکان با مشکلات تأخیر در گفتار یا اختلالات یادگیری زبانی نیازمند مداخلات زودهنگام هستند. گفتاردرمانی در کودکان می‌تواند:

-مهارت‌های گفتاری و زبانی را به موقع تقویت کند.
-مشکلات خواندن و نوشتن آینده را کاهش دهد.
-اعتمادبه‌نفس و توانایی اجتماعی کودک را افزایش دهد.

تشخیص زود هنگام و مداخله گفتار درمانی می‌تواند مسیر رشد زبانی کودک را به شکل چشمگیری بهبود بخشد.

۴-گفتار درمانی در بزرگسالان و توانبخشی بعد از آسیب

افراد بزرگسال نیز به دلایل مختلفی نیازمند گفتاردرمانی هستند ، مانند:

-سکته مغزی یا آسیب‌ های مغزی که باعث اختلال در گفتار و بلع می‌شوند.
-بیماری‌ های عصبی مانند پارکینسون که کیفیت صدا و توانایی بیان را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
-آسیب‌ های صوتی ناشی از استفاده طولانی‌ مدت یا فشار بر صدا.

گفتاردرمانی می‌تواند توانایی فرد در برقراری ارتباط و انجام فعالیت‌ های روزمره را بازگرداند و کیفیت زندگی او را بهبود دهد.

۵-نقش روانی و اجتماعی گفتاردرمانی

فراتر از توانایی فیزیکی و زبانی ، گفتاردرمانی تأثیر روانی و اجتماعی زیادی دارد. افرادی که مشکلات گفتاری دارند ، اغلب با اضطراب ، خجالت یا کاهش اعتماد به‌ نفس مواجه می‌شوند.

گفتاردرمانی با بازگرداندن توانایی بیان ، باعث افزایش اعتماد به‌ نفس ، استقلال و مشارکت اجتماعی فرد می‌شود.

گفتار درمانی تنها یک روش درمانی برای اصلاح گفتار نیست؛ بلکه ابزاری است برای افزایش کیفیت زندگی ، توانمند سازی فرد در روابط اجتماعی ، ارتقاء مهارت‌ های زبانی و کمک به باز توانی بعد از آسیب‌ها و بیماری‌ها.

با توجه به اهمیت ارتباط مؤثر در زندگی فردی و اجتماعی ، گفتار درمانی به عنوان یک نیاز اساسی و حیاتی شناخته می‌شود.

گفتاردرمانی پس از سکته‌ی مغزی. سکته‌ی مغزی یکی از شایع‌ ترین علت های ایجاد اختلالات گفتار و زبان است و می‌تواند توانایی فرد را در صحبت‌ کردن ، درک گفتار دیگران ، بلع ، خواندن و نوشتن تحت تأثیر قرار دهد.

گفتاردرمانی (Speech-Language Therapy) بخش مهمی از روند توانبخشی پس از سکته است و می‌تواند کیفیت زندگی بیمار را به‌طور چشمگیری بهبود بخشد.

در این مقاله به بررسی انواع اختلالات گفتاری پس از سکته ، روش‌های گفتاردرمانی ، مدت زمان بهبودی و نقش خانواده می‌پردازیم.

در ابتدا به جواب این سؤال که چرا سکته روی گفتار اثر می‌گذارد؟ اشاره میکنیم.

سکته معمولاً به دلیل انسداد یا پارگی یکی از رگ‌های خونی مغز رخ می‌دهد و مناطقی را که مسئول زبان ، گفتار و بلع هستند درگیر می‌کند. نواحی آسیب‌ دیده (مانند بروکا ، ورنیکه یا مسیرهای حرکتی دهان) می‌توانند موجب اختلالاتی شوند مثل:

۱-آفازی (Aphasia)

اختلال در درک یا تولید زبان
انواع شامل:

-آفازی بروکا: گفتار بریده و سخت ، اما درک نسبتاً خوب
-آفازی ورنیکه: گفتار روان اما بی‌معنی ، درک ضعیف
-آفازی جامع: اختلال شدید در درک و تولید

۲-دیزآرتری (Dysarthria)

ضعف عضلات گفتاری → گفتار نامفهوم ، آرام یا تو دماغی

۳-پراکسی گفتار (Apraxia of Speech)

اختلال در برنامه‌ ریزی حرکات گفتاری → دشواری در شروع و هماهنگی صداها

۴-اختلالات بلع (Dysphagia)

در برخی بیماران ، عضلات بلع دچار مشکل شده و گفتار درمانگر نقش مهمی در درمان آن دارد.

گفتاردرمانی پس از سکته‌ی مغزی چگونه کمک می‌کند؟

گفتاردرمانی بر اساس نوع آسیب و نیاز بیمار طراحی می‌شود. برخی از مداخلات کلیدی عبارتند از:

۱-بهبود تولید گفتار

-تمرینات تقویتی برای لب ، زبان و فک
-تمرینات تنفسی و کنترل جریان هوا
-اصلاح وضوح گفتار (Articulation)

۲-بازآموزی زبان

-تمرین نام‌بردن اشیا
-ساخت جملات ساده و سپس پیچیده
-تمرینات درک گفتار و خواندن
-بازی‌های زبانی برای تقویت پردازش کلام

۳-درمان آفازی

* TMS یا tDCS (در بیمارستان‌ها و مراکز تخصصی)
-روش ملودیک (MIT): استفاده از آهنگ برای بازگرداندن گفتار
-روش‌های بازتوانی شناختی-زبانی

۴-درمان پراکسی گفتار

-تمرینات تکرار توالی صداها
-تمرینات حرکتی-کلامی
-استفاده از سرنخ‌های لمسی و بصری

۵-درمان دیزآرتری

-افزایش قدرت عضلات
-اصلاح تکیه و آهنگ گفتار
-کار بر روی شدت و وضوح صدا

۶-درمان اختلال بلع

-تکنیک‌های ایمن‌سازی بلع
-تغییر وضعیت سر
-تقویت عضلات حلق و حنجره
-تعدیل رژیم غذایی

مدت زمان گفتاردرمانی پس از سکته‌ی مغزی چقدر است؟

مدت درمان برای هر فرد متفاوت است ، اما معمولاً عوامل زیر تعیین‌ کننده هستند:

-شدت آسیب مغزی
-زمان شروع گفتاردرمانی (هرچه زودتر → بهتر)
-سن بیمار
-سلامت عمومی و وضعیت شناختی
-حمایت خانواده

در بیشتر موارد ، ۳ تا ۱۲ ماه اول اوج ریکاوری است ، اما بهبودی می‌تواند تا چند سال ادامه یابد.

نقش خانواده در بهبود گفتار چیست؟

خانواده می‌تواند روند درمان را چند برابر مؤثرتر کند:

۱-تمرینات خانگی

-تکرار تمرینات تجویزشده
-تشویق و ایجاد محیط حمایتی

۲-اصلاح نحوه‌ی ارتباط

-استفاده از جملات کوتاه و واضح
-زمان‌دادن به بیمار برای پاسخ
-پرهیز از تصحیح مداوم و ایجاد استرس

۳-استفاده از ابزارهای کمک‌ ارتباطی

-کارت تصویری
-اپلیکیشن‌های ارتباطی
-کلمات کلیدی

چگونه از افت مجدد گفتار جلوگیری کنیم؟

-ادامه‌ی تمرینات گفتاری حتی پس از بهبودی اولیه
-کنترل فشار خون، قند خون و کلسترول
-ترک سیگار
-فعالیت بدنی منظم
-مدیریت استرس

گفتار درمانی پس از سکته ، فرایندی پیچیده اما بسیار مؤثر است که می‌تواند استقلال و کیفیت زندگی فرد را بازیابی کند.

ترکیب تکنیک‌های حرفه‌ای ، تمرینات خانگی ، حمایت عاطفی خانواده و استفاده از فناوری ، بهترین نتایج را رقم می‌زند.

شروع درمان در همان روزها یا هفته‌ های اول پس از سکته ، شانس موفقیت را به‌ طور قابل‌ توجهی افزایش می‌دهد.

در این مقاله به معرفی بهترین «مرکز گفتاردرمانی تهرانپارس» میپردازیم. اگر به دنبال مراکز معتبر درمانی هستید ، تا پایان این مطلب را مطالعه نمایید.

گفتاردرمانی یکی از مهم‌ ترین شاخه‌های علوم توان‌ بخشی است که نقش بسیار مؤثری در بهبود مشکلات گفتاری ، زبانی ، صوتی و بلع دارد.

والدین ، بزرگسالان و سالمندان بسیاری در جستجوی خدمات تخصصی و مطمئن گفتاردرمانی هستند و معمولاً یکی از پرسش‌های اصلی آنان انتخاب بهترین مرکز گفتاردرمانی در شرق تهران و به‌ طور ویژه بهترین مرکز گفتاردرمانی تهرانپارس است.

بهترین مرکز گفتار درمانی تهرانپارس چه ویژگی‌هایی دارد؟

تهرانپارس یکی از پر جمعیت‌ ترین محله‌ های شرق تهران است و به همین دلیل وجود یک مرکز گفتاردرمانی قوی در این محدوده اهمیت زیادی دارد. بهترین مرکز گفتاردرمانی تهرانپارس معمولاً خدمات زیر را ارائه می‌دهد:

۱-درمان لکنت با روش‌های علمی و استاندارد.

۲-گفتاردرمانی کودکان شامل تأخیر گفتار ، تلفظ ، آپراکسی ، اوتیسم و اختلالات زبانی.

۳-گفتاردرمانی بزرگسالان برای مشکلات پس از سکته مغزی ، فلج مغزی (CP) ، پارکینسون و …

۴-توان‌بخشی صدا برای افرادی که دچار گرفتگی یا ضعف صوتی هستند.

۵-آموزش والدین برای حمایت بیشتر از کودک در خانه.

۶-کاردرمانی ذهنی و جسمی در صورت نیاز به خدمات مکمل.

چگونه بهترین مرکز گفتار درمانی تهرانپارس را انتخاب کنیم؟

برای انتخاب مرکز مناسب حتما ، به نکات زیر توجه کنید:

۱-رزومه و مدارک درمانگران را بررسی کنید.

۲-از نحوه انجام جلسات، روش‌های درمانی و تجهیزات مرکز سؤال کنید.

۳-در مورد میزان پیشرفت مراجعین قبلی تحقیق کنید.

۴-جلسه ارزیابی اولیه را جدی بگیرید.

۵-در صورت مراجعه برای کودک ، به رفتار درمانگر با کودک توجه کنید.

اگر به دنبال بهترین مرکز گفتاردرمانی تهرانپارس هستید ، حتماً به تجربه درمانگران ، کیفیت خدمات ، فضای مناسب و برنامه‌های درمانی استاندارد توجه کنید.

انتخاب درست ، مسیر درمان را کوتاه‌ تر ، مؤثرتر و لذت‌ بخش‌ تر می‌کند.

اگر به دنبال بهترین «مرکز گفتاردرمانی شرق تهران» هستید و می‌خواهید روند درمانی مؤثر ، تخصصی و قابل‌ اعتماد را تجربه کنید ، کافیست روی لینکی که برای شما آماده کرده‌ایم کلیک کنید.

پیشنهاد می‌کنیم همین حالا وارد صفحه اختصاصی «مرکز گفتاردرمانی تهرانپارس» شوید و با اطمینان بیشتری برای انتخاب مراکز درمانی مدنظر خود ، تصمیم بگیرید.

در این مقاله به معرفی بهترین «مرکز گفتاردرمانی شرق تهران» میپردازیم. اگر به دنبال مراکز معتبر درمانی هستید ، تا پایان این مطلب را مطالعه نمایید.

گفتاردرمانی یکی از مهم‌ ترین شاخه‌های علوم توان‌ بخشی است که نقش بسیار مؤثری در بهبود مشکلات گفتاری ، زبانی ، صوتی و بلع دارد.

والدین ، بزرگسالان و سالمندان بسیاری در جستجوی خدمات تخصصی و مطمئن گفتاردرمانی هستند و معمولاً یکی از پرسش‌های اصلی آنان انتخاب بهترین مرکز گفتاردرمانی در شرق تهران و به‌ طور ویژه بهترین مرکز گفتاردرمانی تهرانپارس است.

در این مقاله تلاش می‌کنیم ویژگی‌های یک مرکز حرفه‌ای ، خدمات ارائه‌ شده و معیارهای انتخاب بهترین مرکز را بررسی و معرفی کنیم.

ویژگی‌ های بهترین مرکز گفتار درمانی شرق تهران

یک مرکز گفتاردرمانی حرفه‌ای در شرق تهران معمولاً دارای ویژگی‌ های زیر است:

۱-حضور درمانگران متخصص و باتجربه

وجود کارشناسان ارشد و دکترای گفتاردرمانی ، با سابقه کار بالینی و مهارت در تشخیص و درمان اختلالات مختلف ، مهم‌ ترین معیار یک مرکز حرفه‌ای است.

۲-ارزیابی دقیق و برنامه درمان اختصاصی

بهترین مراکز ، برای هر فرد یک برنامه جامع و شخصی‌ سازی‌ شده ارائه می‌دهند؛ چرا که مشکلات گفتاری از فردی به فرد دیگر کاملاً متفاوت است.

۳-استفاده از روش‌ های درمانی روز دنیا

درمانگران حرفه‌ای از تکنیک‌ های جدید مبتنی بر مطالعات علمی ، تمرین‌ های تخصصی ، بازی‌ درمانی ، تحریک شناختی و ابزار های آموزشی پیشرفته استفاده می‌کنند.

۴-محیط امن ، آرام و مناسب برای کودکان و بزرگسالان

مراجعه به یک فضای مناسب ، به‌ خصوص برای کودکان ، نقش زیادی در پیشرفت روند درمان دارد.

۵-دسترسی آسان در شرق تهران

دسترسی سریع از مناطقی مانند تهرانپارس ، رسالت ، نارمک ، حکیمیه ، لویزان و… به‌ عنوان یک مزیت مهم محسوب می‌شود.

اگر به دنبال بهترین«مرکز گفتاردرمانی شرق تهران» هستید و می‌خواهید روند درمانی مؤثر ، تخصصی و قابل‌ اعتماد را تجربه کنید ، کافیست روی لینکی که برای شما آماده کرده‌ایم کلیک کنید.

پیشنهاد می‌کنیم همین حالا وارد صفحه اختصاصی «مرکز گفتاردرمانی تهرانپارس» شوید و با اطمینان بیشتری برای انتخاب مراکز درمانی مدنظر خود ، تصمیم بگیرید.

گفتاردرمانی کودکان.گفتاردرمانی (Speech Therapy) شاخه‌ای از علوم توانبخشی است که به ارزیابی، تشخیص و درمان مشکلات گفتاری، زبانی، صوتی و بلع می‌پردازد.

کودکان به دلایل مختلف ممکن است در رشد گفتار و زبان دچار تأخیر یا اختلال شوند. مداخله‌ی زودهنگام می‌تواند به شکل چشمگیری مهارت‌های ارتباطی کودک را تقویت کند و از بروز مشکلات تحصیلی و اجتماعی آینده جلوگیری نماید.

گفتاردرمانی چیست؟

گفتاردرمانی مجموعه‌ای از تمرین‌ها، روش‌ها و تکنیک‌هایی است که توسط متخصص گفتاردرمانی ارائه می‌شود تا کودک بتواند:

-تلفظ صحیح صداها را یاد بگیرد
-دایره‌ی لغات خود را گسترش دهد
-جملات را درست بسازد
-مشکلاتی مانند لکنت را کنترل کند
-توانایی درک و بیان زبان را تقویت کند

گفتاردرمانگران با استفاده از ابزارهایی مانند بازی‌درمانی، کارت‌های تصویری، وسایل آموزشی، روش‌های تقویتی و تکنیک‌های علمی، مهارت‌های ارتباطی کودک را ارتقا می‌دهند.

چه زمانی کودک به گفتاردرمانی نیاز دارد؟

والدین باید به نشانه‌های زیر توجه کنند. وجود یکی یا چند مورد می‌تواند دلیل مراجعه به گفتاردرمانگر باشد:

۱-تأخیر در گفتار

-کودک تا ۱۲ ماهگی هیچ صدا یا کلمه‌ای تولید نمی‌کند.
-در ۱۸ ماهگی کمتر از ۱۰ کلمه می‌گوید.
-در دو سالگی کمتر از ۵۰ کلمه یا جملات دوکلمه‌ای ندارد.

۲-مشکلات تلفظ (Articulation Disorders)

-حرف‌هایی مانند /ر/، /س/، /ش/، /ل/، /ق/ و … را اشتباه می‌گوید.
-گفتارش برای دیگران قابل فهم نیست.

۳-مشکلات زبان (Language Disorders)

-نمی‌تواند جملات را درست بسازد.
-دستور زبان را رعایت نمی‌کند.
-مفهوم سوال‌ها را نمی‌فهمد یا سخت پاسخ می‌دهد.

۴-لکنت زبان

-تکرار صداها، کشیدن بخش‌های کلمه یا گیر کردن در بیان.

۵-مشکلات صوت (Voice Disorders)

-صدای گرفته، خشن یا بیش از حد بلند/آهسته.

۶-مشکلات ناشی از اختلالات ویژه

–اوتیسم
-بیش‌فعالی (ADHD)
-کم‌شنوایی
-مشکلات عصبی-رشد
-فلج مغزی (CP

روش‌های ارزیابی در گفتاردرمانی کودکان چیست؟

گفتاردرمانگر معمولاً با مراحل زیر کودک را بررسی می‌کند:

۱-مصاحبه با والدین (سابقه بارداری، رشد، رفتارها)
۲-ارزیابی مهارت‌های گفتار و زبان با تست‌های استاندارد
۳-بررسی توانایی‌های شناختی و درکی
۴-ارزیابی تلفظ، صدا و روانی گفتار
۵-مشاهده‌ی بازی و تعامل اجتماعی کودک
۶-در صورت نیاز ارجاع برای شنوایی‌سنجی یا مشاوره‌ی عصب‌شناسی

نتیجه‌ی این ارزیابی به طرح‌ ریزی یک پروتکل درمانی اختصاصی کمک می‌کند.

مدت زمان و جلسات گفتاردرمانی به چه صورت میباشد؟

مدت و تعداد جلسات بسته به نوع اختلال متفاوت است، اما معمولاً:

-برای مشکلات تلفظ: ۳ تا ۶ ماه
-برای تاخیر گفتار: ۶ ماه تا یک سال
-برای لکنت: متغیر، بسته به شدت
-برای اوتیسم یا CP: درمان طولانی‌مدت و مداوم
جلسات معمولاً ۳۰ تا ۴۵ دقیقه و ۱ تا ۳ بار در هفته برگزار می‌شوند.

مزایای گفتاردرمانی کودکان عبارتند از:

گفتاردرمانی می‌تواند مزایای زیادی برای کودکان داشته باشد:

۱-بهبود مهارت‌های ارتباطی

کودک بهتر می‌تواند نیازها و احساساتش را بیان کند.

۲-افزایش اعتمادبه‌نفس

اصلاح گفتار باعث بهبود روابط اجتماعی و عزت‌نفس می‌شود.

۳-پیشگیری از مشکلات تحصیلی

زبان پایه‌ی یادگیری خواندن، نوشتن و ریاضی است.

۴-بهبود تعامل اجتماعی

کودک راحت‌تر با همسالان و بزرگسالان ارتباط برقرار می‌کند.

گفتاردرمانی یکی از ضروری‌ترین خدمات توانبخشی برای کودکانی است که در رشد گفتار و زبان با چالش روبه‌رو شده‌اند. بررسی زودهنگام، تشخیص دقیق، مداخله‌ی علمی و همراهی والدین، چهار رکن اساسی درمان موفق هستند.

با دریافت خدمات مناسب، بیشتر کودکان می‌توانند توانایی گفتار و زبان خود را به سطح مطلوبی برسانند و زندگی باکیفیت‌تری داشته باشند.

اختلالات رفتاری در اتیسم. اختلال طیف اتیسم (ASD) یک اختلال تکاملی عصبی است که بر مهارت‌ های ارتباطی ، تعامل اجتماعی ، پردازش حسی و الگوهای رفتاری فرد تأثیر می‌گذارد.

یکی از جنبه‌ های مهم و چالش‌ برانگیز در اتیسم ، اختلالات رفتاری است که ممکن است از رفتارهای تکراری ساده تا پرخاشگری ، خود آزاری و مشکلات تنظیم هیجانی متغیر باشد.

درک دلایل این رفتارها و ارائه‌ی مداخلات مناسب نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی فرد و خانواده دارد.

علت‌ شناسی اختلالات رفتاری در اتیسم چیست؟

رفتار های چالش‌ برانگیز در اتیسم معمولاً نتیجه‌ی ترکیبی از عوامل زیر هستند:

۱-مشکلات ارتباطی

کودکان دارای اتیسم ممکن است نتوانند نیازها ، درد ، خشم یا استرس خود را با زبان مناسب بیان کنند؛ بنابراین به رفتارهای شدیدتر متوسل می‌شوند.

۲-حساسیت‌های حسی

برخی افراد طیف اتیسم دچار بیش‌حسی یا کم‌ حسی هستند. نور شدید ، صداهای بلند یا لمس ناگهانی می‌تواند موجب واکنش‌ های انفجاری یا اجتنابی شود.

۳-مشکلات تنظیم هیجانی

اختلال در مهارت‌ های خود تنظیمی باعث می‌شود که فرد در مواجهه با تغییرات ، ناکامی یا استرس واکنش‌های رفتاری شدید نشان دهد.

۴-عوامل پزشکی یا جسمی

درد های داخلی (مثلاً یبوست ، عفونت گوش ، آلرژی) می‌توانند بدون اینکه فرد قادر به بیان آن باشد ، موجب رفتارهای غیرمعمول یا تهاجمی شوند.

۵-الگوهای شناختی متفاوت

ناتوانی در درک دیدگاه دیگران ، تغییر ناپذیری الگوهای ذهنی و نیاز شدید به روتین‌ها نیز می‌تواند عامل برخی رفتارها باشد.

انواع اختلالات رفتاری در اتیسم چیست؟

۱-رفتارهای تکراری و کلیشه‌ای (Stereotypy)

-تکان دادن دست‌ها
-راه رفتن روی پنجه
-چرخاندن اشیاء
-تکرار کلمات (اکولالیا)

این رفتارها می‌توانند نقش خود تنظیمی یا کاهش اضطراب داشته باشند.

۲-رفتارهای پرخاشگرانه

-ضربه زدن به دیگران
-پرتاب اشیاء
-جیغ زدن و فریاد

این رفتارها معمولاً ریشه در ناتوانی در ابراز نیازها یا فشارهای محیطی دارند.

۳-خودآزاری (Self-injury)

-زدن سر به دیوار
-گاز گرفتن دست
-خراشیدن پوست

خودآزاری نیازمند مداخله‌ی تخصصی فوری است.

۴-رفتارهای مخرب محیطی

-شکستن وسایل
-ریختن مکرر اشیاء
-به‌هم‌ ریختن محیط

۵-مشکلات توجه و بیش‌فعالی

بسیاری از کودکان دارای اتیسم هم‌پوشانی با ADHD دارند.

۶-اختلالات خواب

بی‌خوابی یا خواب ناپیوسته می‌تواند خود باعث افزایش رفتارهای چالش‌برانگیز شود.

۷-رفتارهای اجتنابی و اضطرابی

-ترس از محیط‌های شلوغ
-مقاومت شدید در برابر تغییر برنامه
-اجتناب از تماس چشمی یا تعامل اجتماعی

ارزیابی رفتار در اتیسم

-روش تحلیل کاربردی رفتار (ABA)

این روش یکی از ابزارهای علمی مهم برای تحلیل علت رفتار است و شامل:

-تحلیل عملکرد رفتار (FBA)
بررسی:
پیشایند → رفتار → پیامد

-بررسی پزشکی و حسی

برای درد ، مشکلات گوارشی ، مشکلات خواب یا اختلالات پردازش حسی.

-استفاده از مقیاس‌های استاندارد

مانند:

* ABC (Aberrant Behavior Checklist)
* BASC
* SRS

رفتار های چالش‌ برانگیز در اتیسم صرفاً “مسئله رفتاری” نیستند بلکه اغلب پیام‌ هایی درباره‌ی نیاز ، درد ، استرس یا مشکل ارتباطی هستند.

درک ریشه‌ های این رفتارها و به‌ کارگیری مداخلات علمی ، می‌تواند به طور قابل‌ توجهی کیفیت زندگی کودکان دارای اتیسم و خانواده‌ هایشان را بهبود بخشد.

ترکیبی از آموزش مهارت‌ها ، مداخلات رفتاری ، تنظیم محیط ، حمایت‌های حسی و در صورت نیاز درمان دارویی ، بهترین نتایج را ایجاد می‌کند.

بیش‌فعالی در کودکان. اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی یا ADHD یکی از شایع‌ ترین اختلالات رفتاری دوران کودکی است که می‌تواند بر یادگیری ، فعالیت‌های اجتماعی و رشد هیجانی کودک تأثیر بگذارد.

این اختلال معمولاً در سال‌های ابتدایی مدرسه آشکار می‌شود و در صورت تشخیص و مداخله به‌موقع ، قابل مدیریت و کنترل است.

با شناخت دقیق علائم ، علل و راهکارهای درمانی ، والدین و مربیان می‌توانند نقش مؤثری در بهبود کیفیت زندگی کودکان مبتلا داشته باشند.

اختلال بیش‌فعالی چیست؟

ADHD یک اختلال عصبی-رشدی است که با سه ویژگی اصلی شناخته می‌شود:

۱-بی‌توجهی (Inattention)
۲-بیش‌فعالی (Hyperactivity)
۳-تکانشگری (Impulsivity)

این ویژگی‌ها به‌ صورت مداوم و در محیط‌ های مختلف (خانه ، مدرسه ، میان همسالان) دیده می‌شوند و عملکرد روزمره کودک را مختل می‌کنند.

انواع اختلال بیش‌فعالی عبارتند از:

براساس معیارهای DSM-5، ADHD سه نوع اصلی دارد:

۱-نوع بی‌توجه غالب

-فراموش‌کاری زیاد
-اشتباهات ناشی از بی‌دقتی
-عدم تمرکز
-مشکل در پیگیری دستورالعمل‌ها

۲-نوع بیش‌فعال-تکانشی

-بی‌قراری شدید
-فعالیت بیش از حد
-حرف زدن مداوم
-رفتارهای ناگهانی بدون تفکر

۳-نوع مرکب
ترکیبی از علائم بی‌توجهی و بیش‌فعالی-تکانشگری (شایع‌ ترین نوع)

علائم بیش‌فعالی در کودکان

۱-علائم بی‌توجهی

-ناتوانی در توجه به جزئیات
-پرت شدن حواس در کلاس
-گم کردن مداد، کتاب و اسباب‌بازی
-فراموش کردن کارهای روزمره
-مشکل در سازماندهی تکالیف و فعالیت‌ها

۲-علائم بیش‌فعالی

-تکان خوردن دست و پا
-ناتوانی در نشستن طولانی‌مدت
-دویدن و پریدن‌های مکرر
-زیاد حرف زدن

۳-علائم تکانشگری

-قطع صحبت دیگران
-عجله در پاسخ دادن قبل از پایان سؤال
-مشکل در نوبت گرفتن
-انجام رفتارهای پرخطر بدون فکر

علل و عوامل مؤثر در ADHD چیست؟

۱-عوامل ژنتیکی

ADHD یک پایهٔ ژنتیکی قوی دارد. وجود این اختلال در والدین یا خواهر/برادر احتمال بروز آن را افزایش می‌دهد.

۲-عوامل مغزی

-کاهش فعالیت بخش‌های خاصی از مغز مثل لوب پیشانی
-عدم تعادل در انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند دوپامین و نورآدرنالین

۳-عوامل محیطی

-قرارگیری مادر در معرض الکل، نیکوتین یا مواد در دوران بارداری
-وزن کم هنگام تولد
-قرار گرفتن در معرض سرب
-استرس شدید خانوادگی

۴-عوامل روان‌شناختی و اجتماعی

به‌ تنهایی سبب بروز ADHD نمی‌شوند اما می‌توانند شدت علائم را افزایش دهند.

تشخیص بیش‌فعالی در کودکان

تشخیص این اختلال باید توسط متخصصان (روان‌پزشک کودک ، روان‌شناس بالینی یا متخصص مغز و اعصاب کودکان) انجام شود و شامل:

-مصاحبه با والدین
-مشاهده رفتار کودک
-پرسشنامه‌های استاندارد
-بررسی وضعیت تحصیلی
تشخیص زودهنگام ، نقش مهمی در بهبود عملکرد کودک دارد.

راهکارهای درمانی بیش‌فعالی در کودکان

۱-درمان دارویی
داروها معمولاً برای کاهش بی‌قراری ، بهبود تمرکز و کنترل تکانشگری به کار می‌روند. شایع‌ترین داروها شامل:

-متیل‌فنیدیت (ریتالین)
-آمفتامین‌ها
-اتوموکستین
مصرف دارو باید با نظارت پزشک انجام شود.

۲-درمان‌های غیر دارویی

*رفتاردرمانی
-سیستم پاداش و پیامد
-آموزش مهارت‌های خودکنترلی
-اصلاح رفتار با تکنیک‌های روان‌شناختی

*آموزش والدین
-والدین یاد می‌گیرند چطور رفتار کودک را مدیریت کنند، برنامه‌ریزی کنند و محیط خانه را به گونه‌ای تنظیم کنند که تمرکز و آرامش کودک افزایش یابد.

*کاردرمانی
-به ویژه برای کودکانی که مشکلات حرکتی، نوشتاری یا تمرکز حسی دارند.

*گفتاردرمانی
-در صورت وجود مشکلات ارتباطی یا زبانی.

*آموزش مهارت‌های تحصیلی
-تقسیم تکالیف به بخش‌های کوچک
-زمان‌بندی صحیح
-استفاده از روش‌های تصویری و نوشتاری

بیش‌فعالی در کودکان یک اختلال پیچیده اما قابل درمان و مدیریت است. آگاهی والدین ، معلمان و جامعه نقش بسیار مهمی در حمایت از کودکان مبتلا دارد.

با تشخیص زودهنگام ، درمان مناسب و همکاری مداوم میان خانواده و متخصصان ، بسیاری از کودکان می‌توانند مسیر رشد طبیعی و سالمی را طی کنند و در آینده به افراد موفقی تبدیل شوند.

اختلال خواندن در کودکان. اختلال خواندن یا دیسلکسی یکی از شایع‌ ترین اختلالات یادگیری در دوران کودکی است که با مشکلات پایدار در دقت ، روانی و درک مطلب در خواندن مشخص می‌شود.

این اختلال برخلاف هوش عمومی یا فرصت‌ های آموزشی کودک ایجاد می‌شود و معمولاً ریشه‌ های عصب‌ زیستی دارد.

تشخیص زود هنگام و مداخله‌ی آموزشی هدفمند می‌تواند تأثیر بسزایی در پیشرفت تحصیلی و عاطفی کودک داشته باشد.

خواندن مهارتی پیچیده است که مستلزم هماهنگی چندین فرآیند شناختی از جمله پردازش دیداری ، شنیداری ، زبانی و حافظه کاری است.

بسیاری از کودکان در سال‌ های ابتدایی تحصیل با مشکلات خواندن مواجه می‌شوند. اما زمانی که این مشکلات فراتر از حد انتظار سن و آموزش باشد ، احتمال وجود اختلال خواندن مطرح می‌شود.

دیسلکسی معمولاً در سنین دبستان آشکار می‌شود و اگر به‌ موقع تشخیص داده نشود ، می‌تواند پیامدهای روانی و تحصیلی قابل توجهی داشته باشد.

اختلال خواندن در کودکان چیست

طبق طبقه‌ بندی DSM-5 ، اختلال خواندن در کودکان زیر مجموعه‌ای از اختلال‌های یادگیری خاص است. با مشکلاتی در دقت خواندن ، سرعت (روانی) خواندن و درک مطلب مشخص می‌شود.

ویژگی اصلی آن ، ناتوانی در خواندن کلمات به صورت صحیح و روان ، علی‌ رغم وجود هوش طبیعی و آموزش کافی است.

بر اساس پژوهش‌های بین‌المللی ، شیوع دیسلکسی حدود ۵ تا ۱۰ درصد کودکان در سنین مدرسه گزارش شده است. پسران اندکی بیشتر از دختران مبتلا تشخیص داده می‌شوند ، اگرچه تفاوت جنسیتی قطعی نیست.

در ایران نیز مطالعات نشان داده‌اند که حدود ۷ درصد از دانش‌ آموزان دبستانی درجاتی از اختلال خواندن دارند.

علت وعوامل مؤثر اختلال خواندن در کودکان

علت دقیق اختلال خواندن در کودکان چند عاملی است و معمولاً ترکیبی از عوامل ژنتیکی ، عصبی و محیطی در آن نقش دارند:

۱-ژنتیکی

-دیسلکسی اغلب در خانواده‌ها تکرار می‌شود و مطالعات دو قلوها نشان داده‌اند که وراثت نقش مهمی در بروز آن دارد.

۲-عصب‌ زیستی

-تصویر برداری مغزی نشان داده است که در مغز کودکان مبتلا به دیسلکسی ، فعالیت نواحی مرتبط با پردازش واجی در نیمکره‌ی چپ کمتر از حالت طبیعی است.

۳-شناختی

-کودکان مبتلا معمولاً در آگاهی واجی ، حافظه کاری زبانی ، و پردازش سریع اطلاعات شنیداری و دیداری دچار نقص هستند.

۴-محیطی

-تجربه‌ی زبانی محدود در دوران پیش‌دبستانی ، روش‌های آموزشی ناکارآمد و کمبود حمایت خانواده می‌تواند شدت علائم را افزایش دهد.

نشانه‌های اختلال خواندن

بسته به سن کودک متفاوت است ، اما معمولاً شامل موارد زیر است:

-دشواری در تشخیص و ترکیب صداها (آگاهی واجی پایین)

-اشتباه در تلفظ یا حذف بخش‌هایی از کلمات

-خواندن آهسته و پر از مکث

-وارونه‌خوانی حروف یا کلمات (مثل “با” به جای “اب”)

-دشواری در درک متون خوانده‌شده

-اجتناب از خواندن در مدرسه یا خانه

-افت اعتمادبه‌نفس و اضطراب تحصیلی

تشخیص اختلال خواندن نیازمند ارزیابی چند بُعدی توسط روان‌شناس ، گفتاردرمانگر یا متخصص اختلالات یادگیری است.

ابزارهای رایج شامل:

-آزمون هوش (برای排除 ناتوانی ذهنی)

-آزمون‌های خواندن و نوشتن استاندارد شده

-ارزیابی آگاهی واجی ، حافظه کاری و پردازش دیداری

-مشاهده عملکرد تحصیلی و گزارش معلم

تشخیص باید پس از گذشت حداقل ۶ ماه از آموزش هدفمند و ناکافی بودن پیشرفت تحصیلی صورت گیرد.

اختلال خواندن، مشکلی عصبی–رشدی است که با وجود هوش طبیعی ، مانع رشد تحصیلی کودک می‌شود.

شناسایی به‌ موقع ، آموزش ساختاریافته و حمایت روانی می‌تواند مسیر تحصیلی و زندگی کودک را به طور چشمگیری بهبود بخشد.

آگاهی والدین و معلمان درباره‌ی علائم اولیه و شیوه‌ های کمک‌رسانی ، کلید اصلی پیشگیری از پیامد های بلند مدت دیسلکسی است.